Picking mushrooms - เก็บเห็ดในป่าสวีเดน

เรื่องเล่าและข้อแนะนำต่างๆ เกี่ยวกับการเก็บเห็ดให้สนุก อร่อย และปลอดภัยในป่าสวีเดน

Let’s get vaccine against TBE

ฤดูเห็ดใกล้มาถึงแล้ว สำหรับคนที่ชอบเข้าป่าหาเห็ดในเขตแพร่กระจายของไข้สมองอักเสบที่มีพาหะเป็นเห็บน้อยน่ารัก การไปรับวัคซีนป้องกัน TBE ถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่ามาก

ป้าไก่เพิ่งไปรับวัคซีนมาวันนี้เองค่ะ หลังจากจด ๆ จ้อง ๆ อยู่เป็นนาน ตอนอยู่ Skåne ก็เข้าป่าพาหมาเดินเล่น หาถ่ายรูปดอกไม้ รูปเห็ดไปเรื่อยเปื่อย ป้าไก่ไม่เคยคิดจะรับวัคซีน เพราะ Skåne ไม่ใช่เขตระบาด แต่พอย้ายมาอยู่แถว ๆ Uppsala ท่านว่าสัตว์ป่าและเห็บช่างชุมชุมยิ่งนัก ฉีดวัคซีนเอาไว้ก่อนน่าจะเป็นการดี

รู้จักเห็บ

เห็บสวีเดนนี่ร้ายกาจกว่าเห็บไทยเยอะเชียว ป้าไก่เคยโดยเห็บไทยกัด มันก็เจ็บ ๆ คัน ๆ ดึงเห็บออกผิวหนังก็เป็นตุ่มอยู่สองสามวันแล้วก็หาย ไม่มีป่วยไข้ไม่สบายเพิ่มเติม เห็บไทยที่กัดป้าไก่ก็เป็นเห็บที่บรรดาหมาน้อยที่บ้านเอามาฝาก จับหมาอาบน้ำฟอกสบู่ลงยาฆ่าเห็บให้เรียบร้อย เห็บก็ลดจำนวนลง

ส่วนเห็บสวีเดน มันไม่ใช่เห็บหมาน่ารำคาญ มันเป็นเห็บที่กินเลือดสัตว์ป่า เห็บบางตัวไปกินเลือดสัตว์ป่าที่มีเชื้อ TBE หรือ borrelia แล้วมากัดคนต่อ ถ้าคนคนนั้นไม่มีภูมิคุ้มกันบวกกับดวงซวย ก็มีโอกาสป่วยด้วยไข้สมองอักเสบจากการโดนเห็บกัดครั้งนั้นครั้งเดียวได้

เห็บสวีเดนเริ่มฟื้นคืนชีพตั้งแต่อุณหภูมิเริ่มเป็นบวก ตั้งแต่ห้าองศาขึ้นไป เห็บน้อยทั้งหลายก็เริ่มลัลล้าร่าเริง สำหรับคนที่ชอบเดินเล่นตามทุ่งหญ้าหรือในป่า แต่ไม่มีหมาไปเป็นเพื่อนอาจจะไม่ทันสังเกตว่ามีเห็บ แต่สำหรับคนที่มีลูกน้องสี่ขาตามไปด้วย สัญญานฤดูกาลเห็บจะเห็นได้ชัดเจนมาก เพราะเห็บน้อยจะเกาะขนหมาน้อยกลับมาที่บ้านน้อยด้วย มาทีละสองสามตัวหรือมากกว่านั้นก็แล้วแต่ว่าเจ้าของจะมีเวลาควานหาเห็บบนตัวหมาตั้งแต่เมื่อไร

ป้าไก่เคยเจอหมาที่โดนเห็บกัดและป่วยเป็น borralia ด้วย หมาตัวนั้นมีชีวิตสุขสบายดีทุกประการ เว้นแต่ว่าสมองเธอสั่งการให้เธอเดินวนรอบตัวเองรอบใหญ่ ๆ หลาย ๆ รอบ เห็นแล้วก็น่าสงสาร

ป้าไก่เอาแผนที่ของเขตที่มีการระบาดเห็บที่มีพาหะมาฝากค่ะ เชิญคลิกเลย http://www.vaccindirekt.se/riskomradentbe.html
ใครอยู่ย่านนี้หรือเดินป่าหรือตระเวณหาเห็บหาผลไม้ป่าย่านที่เขาระบายสีเหลือง ๆ เอาไว้ ฉีดวัคซีนไว้เสียหน่อยก็ดีนะจ๊ะ

ส่วนตัว ป้าไก่ไม่เคยโดนเห็บสวีเดนกัด เลยไม่มีประสพการณ์การโดนกัดมาเล่าให้ฟัง แต่หมาเบลล์เคยโดนกัดบ่อย ๆ เวลาป้าไก่หาเห็บบนตัวหมาเบลล์เจอ ป้าไก่จะตื่นเต้นมาก ปากก็ร้อง เห็บ เห็บ เห็บ ไปเรื่อย ตอนนี้ถ้าเจ้าเบลล์ถูกป้าไก่ลูบเนื้อลูบตัวแล้วพูดเห็บ เห็บ เห็บ เบลล์จะน้ำลายยึดรอกินเห็บทุกคราวไป แหวะ!

"สำหรับคนที่โดนเห็บตัวที่เป็นพาหะกัดแล้วเกิดอาการไม่สบาย อาการที่ว่าจะเริ่มจากมีอาการมีไข้ ปวดหัวและปวดตามร่างกายเหมือนอาการของคนเป็นไข้หวัดใหญ่ และจะมีอาการแบบนี้อยู่ประมาณสองอาทิตย์ ถ้าหายป่วย ท่านผู้โชคดีท่านนั้นก็จะมีภูมิคุ้มกันโรค TBE ไปตลอดชีวิต แต่สำหรับคนที่โชคไม่ดีอย่างคนแรก ไข้ที่ว่าจะกลับมาอีกภายในหนึ่งอาทิตย์พร้อมของแถม

หนึ่งในสามของคนที่ได้รับเชื้อ TBE ที่ได้รับของแถมเป็นไวรัสที่จะไปเดินเล่นในสมองและเยื่อหุ้มสมอง ภายในหนึ่งอาทิตย์อาการป่วย ไข้สูง ปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียนและร่างกายอ่อนแอจะมาเยือนถึงขนาดต้องล้มหมอนนอนเสื่อหรือนอนโรงพยาบาล อาการป่วยจะตรวจสอบได้จากการเจาะเลือดหรือน้ำไขสันหลังไปตรวจ"

อ่านไปเขียนไปถึงตอนนี้ การไปรับวัคซีนเป็นเรื่องปอกกล้วยเข้าปากมาก ว่าแล้วก็ไปรับวัคซีนกันดีกว่า

รับวัคซีนที่ไหนอย่างไร

เข้าไปในเวบ www.fasting.nu ในเวบจะมีข้อมูลสถานีอนามัยหรือคลินิคหรือร้านขายยาที่มีบริการฉีดวัคซีน

"วัคซีนป้องกัน TBE ถูกกำหนดว่าต้องฉีดขั้นต่ำสามโดส หลังจากฉีดโดสแรกเข้าไป ก็รออีกหนึ่งถึงสามเดือนแล้วค่อยไปรับโดสที่สอง จากนั้นค่อยไปรับโดสที่สามภายในห้าเดือนหรือหนึ่งปีนับจากวันที่รับโดสที่สอง

หลังจากครบสามโดสแล้ว และต้องการรักษาภูมิคุ้มกันในร่างกายเอาไว้ ก็ไปฉีดโดสที่สี่ถึงแปดทุก ๆ สามถึงห้าปี"

ป้าไก่ไปรับวัคซีนโดสแรกมาวันนี้ที่ Vårdcentral ใกล้ ๆ ที่ทำงาน  สิ้นค่าเสียหายไปสามร้อยห้าสิบโครนต่อโดส ค่าวัคซีนต้องจ่ายเองนะคะ รัฐไม่ช่วยออกให้ค่ะ

ก่อนรับวัคซีน พยาบาลจะให้กรอกข้อมูลเรื่องอาการแพ้ นั่น โน่น นี่ กรอกข้อมูลเสร็จก็ไปจ่ายตังค์ คุณพยาบาลก็เอาเข็มจิ้มจึ๊กเข้าให้ เจ็บ ๆ คันนิดเดียว
ป้าไก่ลองถามคุณพยาบาลเรื่องอาการแพ้หรืออาการข้างเคียง คุณพยาบาลบอกว่า เท่าที่ฉีดมาหลายราย เคยเจอรายเดียวที่มีอาการเหมือนจะเป็นไข้  อาการแพ้ขนาดขึ้นผื่นหรืออาเจียน คุณพยาบาลยังไม่เคยเจอ

ฉีดยาเสร็จ คุณพยาบาลก็เอาประวัติบันทึกการฉีดวัคซีนเล่มเล็ก ๆ (คล้าย ๆ ใบฉีดวัคซีนของหมาน้อยเลย) มาให้เก็บเอาไว้ ในนั้นมีข้อมูลเลขที่โดสของวัคซีนด้วยนะจ๊ะ

จากนั้นป้าไก่ก็ขับรถกลับบ้านมานั่งเขียนรายงานส่งยุ้ยนี่ละ

จบรายงานข่าวสั้นทันโรคเห็บกัดวันนี้แต่เพียงเท่านี้

ขอบคุณทุกท่านที่ทนอ่านจนจบ ป้าไก่เขียนต่อไม่ได้แล้ว หมาเบลล์มันคร่ำครวญอยู่ใกล้ ๆ คงอยากจะออกไปเดินอ่อยเห็บเต็มที

สวัสดีจ้ะ

7 มิถุนายน 2556

ลิ้งค์ที่เกี่ยวข้อง

* เรือนยา ตอน เห็บกัด / Fästingbett - พี่เจ

* เรื่องของ “เห็บ” ในสวีเดน - เจ้ย

* TBE vaccination (Fästingburen hjärninflammation)